وب سایت انجمن علمی دانشجویی اپیدمیولوژی دانشگاه تهران

مروری بر آبله گوسفندی و آبله بزی: چشم انداز کنترل و ریشه کنی آنها در ایران

کامران میرزایی¹، سید محمد بارانی²، سعید بکائی^3*

1 رزيدنت بخش اپيدميولوژي دانشكده دامپزشكي دانشگاه تهران – اداره كل دامپزشكي استان قزوين، قزوین-ایران.

2 انجمن علمي بيماري هاي داخلي دام بزرگ ايران – اداره كل دامپزشكي استان قم، قم، ایران.

3 بخش اپیدمیولوژی و بیماری های مشترک، گروه بهداشت مواد غذایی دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران، تهران-ایران.

* آدرس پست الکترونیکی نویسنده مسئول: sbokaie@ut.ac.ir

آبله گوسفند و آبله بز جزء شدیدترین بیماری های آبله ای دام های اهلی بوده و نقش بسیار مهمی در اقتصاد کشاورزی دارا می باشند. از اینرو، این بیماری ها در لیست بیماری های اخطارکردنی سازمان جهانی بهداشت دام (OIE) قرار دارند. توزیع زمانی و مکانی این بیماری ها در جهان نسبتاً ثابت است. انتقال دام های آلوده می تواند باعث انتشار این ویروس ها به مناطق جدید شود. در اکثر کشورهایی که این بیماری ها در آنها بومی می باشند، واکسیناسیون و اعمال مقررات امنیت زیستی، تنها اقدامات اصلی کنترلی می باشند. از حدود 50 سال قبل، برنامه کنترل این بیماری ها در ایران شروع شده و درحال حاضر، شرایط مناسبی برای ریشه کنی این بیماری ها به وجود آمده است. در این مقاله، جدیدترین مطالب در زمینه سبب شناسی، توزیع، انتقال و کنترل این بیماری ها ارائه شده است. علاوه برآن، شرایط فعلی بیماری در کشور ایران توصیف شده است که ممکن است مشابه دیگر نواحی بومی آبله در جهان باشد. متن کامل مقاله را می توانید از اینجا دانلود بفرمایید.

جلد دوم کتاب مرجع اپیدمیولوژی بیماری‌های شایع ایران (بیماری‌های غیر واگیر) به این كتاب، به‌عنوان مرجع رسمی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی منتشر شد. در فصول 52 گانه جلد دوم کتاب، به بیماری‌های قلب و عروق؛ بیماری‌های متابولیک و غدد؛ اختلالات تغذیه‌ای؛ حوادث و سوانح (غیرعمدی و عمدی)؛ اختلالات و ناهنجاری‌های ژنتیکی؛ بیماری‌های مغز و اعصاب و اختلالات روانی؛ بیماری‌های آلرژیک؛ اختلالات چشم؛ بیماری‌های دهان؛ عوارض محیطی؛ و سایر آسیب‌ها و بیماری‌های غیر واگیر مانند دخانیات، اعتیاد، سلامت اجتماعی، کیفیت زندگی، عدالت در سلامت فقر، مهاجرت، حاشیه نشینی، مرگ مادران باردار، و مرگ‌های حول و حوش تولد پرداخته شده است.

همانند جلد نخست، با تأكيد بر تخصصي بودن كتاب، مسؤوليت نگارش هر فصل از این جلد به افرادی صاحب‌نظر- ترجیحاً اپیدمیولوژیست- در اين زمينه واگذار شد. 46 نويسنده در نگارش جلد دوم اين كتاب همکاری داشته‌اند.

به منظور یکپارچه‌سازی فصول کتاب، در طی امر ویراستاری، سعی فراوان شد که از وا‌ژه‌های تخصصی اپیدمیولوژی به صورت یکنواخت و بر اساس ویراست پنجم کتاب مرجع «فرهنگ جامع همه‌گیر شناسی (اپیدمیولوژی)» استاد گران‌قدر جناب آقای دکتر کیومرث ناصری استفاده شود. رسم‌الخط تدوین و نگارش واژه‌ها نیز بر اساس توصیه‌های فرهنگستان زبان و ادب پارسی تنظیم شد. بسیار تلاش شد که استقلال واژگان در کلمات مرکب رعایت گردد. در واژه‌گزینی و معادل‌سازی واژه‌های انگلیسی و لاتین به پارسی نیز دقت فراوان صورت پذیرفت. تا حد امکان معادل‌های انگلیسی و لاتین واژه‌های ذکر شده در متن، به صورت زیرنویس در پایین هر صفحه درج گردید. فرمت نگارش فصول مختلف کتاب و هم‌چنین منابع نیز یکسان‌سازی شد.

این کتاب به سرستی دکتر پروین یاوری، استاد گروه بهداشت و پزشکی اجتماعی دانشکده‌ی پزشکی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی تدوین شده است. ویراستاری کتاب نیز بر عهده‌ی دکتر حمید شریفی و دکتر حسام‌الدین اکبرین بوده است.

نویسندگان: زهرا بلوکی، علیرضا باهنر، حسام الدین اکبرین، مهشید ناصحی

سابقه و هدف: Mycobacterium bovis را در ایجاد 5% تا 10% موارد سل انسانی به‌ویژه در اطفال و در مناطق دارای سطح بهداشت پایین دخیل می‌دانند. از آن‌جایی که حدود 25% از انسان‌های مسلول در کشور مبتلا به فرم خارج‌ریوی سل (که عموماً آن را به M. bovis نسبت می‌دهند) بوده و این میزان در حالت عادی نباید از 15% تجاوز نماید؛ لزوم بررسی این نسبت بالای موارد سل خارج‌ریوی در کشور و ارتباط آن با میزان بروز سل گاوی در هر منطقه، ضروری به ‌نظر می‌رسد.

مواد و روش‌ها: پژوهش حاضر، مطالعه‌‌ای از نوع اکولوژیک می‌باشد که در شهرستان‌های پنج استان کشور با میانگین میزان بروز بالای سل خارج ریوی نسبت به کل کشور تعریف شده است. داده‌های جمع‌آوری شده با استفاده از نرم‌افزار SPSS مورد تجزیه و نحلیل آماری قرار گرفت و از قسمت correlate همبستگی موارد سل محاسبه گردید.

یافته‌ها: در کل شهرستان‌های استا‌ن‌های مورد مطالعه "زابل" هر ساله بالاترین میزان بروز سل انسانی و سل خارج ریوی را به خود اختصاص داده و طی دوره مورد مطالعه، "سبزوار" به مدت 7 سال در کل شهرستان‌های مورد مطالعه، پایین‌ترین میزان بروز سل انسانی را داشته است ولی در مورد سل خارج‌ریوی پایین‌ترین میزان به شهرستان‌های استان کرمانشاه مربوط می‌شود. میزان بروز سل گاوی با سل خارج‌ریوی در استان‌های خراسان رضوی و کرمانشاه همبستگی منفی و در استان‌های سیستان و بلوچستان، گلستان و قم همبستگی مثبت نشان داد.

بحث و نتیجه‌گیری: نتایج به دست آمده از استان قم به دلیل تحت پوشش بودن بخش وسیع‌تری از دام‌های استان، به واقعیت نزدیک‌تر است. در این مطالعه %28 موارد مسلول در شهرستان‌های استان‌های تحت مطالعه مبتلا به فرم خارج‌ریوی سل بودند که لزوم پیگیری علل فراوانی میزان بروز سل خارج‌ریوی امری ضروری به شمار می‌رود.

 کلمات کلیدی: سل گاوی، سل انسانی، همبستگی، ایران

دریافت مقاله کامل

زمان برگزاری :  24 لغایت 26 اردیبهشت ماه 1392

برگزار کنندگان :

• انجمن علمی اپیدمیولوژیست های ایران

• دانشگاه علوم پزشکی و خدمات بهداشتی درمانی یاسوج

آخرین مهلت ارسال مقاله : 91/11/15
آدرس سایت کنگره : http://epidcong.yums.ac.ir
آدرس دبیرخانه کنگره : یاسوج – میدان امام حسین - خیابان شهید دستجردی - دانشکده بهداشت ( ساختمان شماره 1 )

نویسندگان: حسام‌الدین اکبرین، علیرضا باهنر، آراسب دباغ‌مقدم، زهرا بلوکی، سيدجواد حسيني‌شكوه

سابقه و هدف: تلف شدن دو قلاده ببر وارداتی از کشور روسیه به ایران در حوالی زمستان 1389 در باغ وحش ارم تهران، بحث‌های فراوانی را درباره مشمشه، این زئونوز قدیمی گشود. علت مرگ این ببرها را مشمشه اعلام کردند و به دنبال آن شیرهای باغ وحش ارم تهران به دلیل احتمال آلودگی به مشمشه معدوم شدند. منشأ آلودگی، مصرف گوشت الاغ‌های وارداتی از عراق و قطر توسط گوشتخواران اعلام شد. گزارشی از ابتلا دو توله شیر به مشمشه در تیرماه 1390 منتشر شد که نه تکذیب و نه تأیید گردید. مشمشه، یکی از سلاح‎های کهن بیولوژیک است که در گروه B  طبقه‌بندی می‌شود. بیوتروریسم، به‌صورت رهاسازی عمدی عوامل بیولوژیک یا سموم، به‌منظور آسیب‌رساندن یا از بین بردن انسان‌ها، حیوانات یا گیاهان که در نهایت منجر به ایجاد ترس در دولت یا جمعیت غیرنظامی برای دستیابی به موفقیت‌های سیاسی یا اجتماعی بیشتر می‌شود؛ تعریف شده است. در جنگ جهاني اوّل، ارتش آلمان به آلوده كردن علوفه دام‌هایی كه براي متفقين ارسال مي‌شده است پرداخته، گوسفنداني را كه از روماني به روسيه ارسال مي‌شده‌اند با باسيل آنتراكس و بورخولدريا مالئي(عامل مشمشه)، آلوده کرده است و دست به آلوده كردن 4500 رأس قاطر متعلق به سواره نظام فرانسه با بورخولدريا مالئي زده است. ژاپن در سال‌هاي 1945-1932 در شهر مَنچوري چين، اهداف مرتبط با جنگ‌هاي بيولوژيك خود را در زندانيان اين شهر به آزمون مي‌گذارد و زندانيان را پس از آلوده كردن به باسيل آنتراكس، مننگوكوك، شيگلا، بورخولدريا مالئي، سالمونلا، ويبريو كلرا، يرسينيا پستيس، ويروس آبله و ساير عوامل عفونت‌زا مورد مطالعه قرار داده، تعدادي از شهرهاي كشور چين را مورد حملات بيولوژيك قرار مي‌دهد. اغلب كشورهاي صنعتي جهان و در رأس آن‌ها روسيه، آمريكا، انگلستان، فرانسه، ژاپن و كانادا انواع سلاح‌هاي بيولوژيك را توليد و بعضاً نیز مورد استفاده نيز قرار داده‌اند. هدف از نگارش این مقاله، مروری همه جانبه و سیستماتیک بر جنبه های نظامی مشمشه به عنوان یکی از سلاح های بیولوژیک بالقوه است.

مواد و روش‌ها: اين مقاله يک مطالعه مروري مي‌باشد که پس از جستجو در بانک‌هاي ISI، Scopus، Medline و Embase و سايت‌هاي OIE، CDC و WHO تهيه شده و اطلاعات تا لحظه چاپ به روز شده است. از پایگاه اطلاع‌رسانی جهاد دانشگاهی(SID) و  MAGIRAN نیز استفاده‌های فراوان شده است. جستجوی کتابخانه‌ای برای جمع‌آوری گزارشات از کتب قدیمی و کتب خلاصه مقالات کنگره‌ها نیز انجام شد. سعی شده است تمامی مقالات و خلاصه مقالات معتبر خارجی و داخلی مرتبط مرور شود.

بحث و نتیجه‌گیری: از آن‌جا كه در بسياري از همه‌گيري‌هاي بيماري‌هاي عفوني و به‌ويژه همه‌گيري‌هاي با منبع مشترك و اپيدمي‌هاي ناشي از بيوتروريسم، ممكن است در ساعات و روزهاي اول بروز بيماري، همه نيروها و امكانات صرف اقدامات تشخيصي و درماني شود و ترس و اضطراب موجود مانع از مديريت صحيح بحران شود و در نتيجه فعاليت‌هاي علمي - پژوهشي لازم و مبتني بر اصول به‎درستي صورت نپذيرد، لذا شناخت شرايط و آمادگي براي مقابله با چنين پيشامدهايي امري ضروري و اجتناب ناپذير به نظر مي‌رسد. در چنين شرايطي همكاري نزديك وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي، سازمان دامپزشكي كشور، سازمان‌های نظام پزشكي و دامپزشكي، نيروهاي نظامی و امنیتی، به رفع هر چه سريع‌تر معضل كمك شاياني خواهد كرد.

کلمات کلیدی: مشمشه، سلاح بیولوژیک، ایران، زئونوز، بورخولدریا مالئی

دریافت مقاله کامل